De gouden helm die verdween

In de vroege uren van zaterdag 25 januari werd de stilte rond het Drents Museum bruut verstoord. Een vuurwerkbom blies de toegangspoort open en veroorzaakte een explosie die zo krachtig was dat de ruiten van omliggende huizen het begaven. Drie mannen sloegen toe. Ze gingen recht op hun doel af: een vitrine met daarin drie gouden armbanden en een gouden helm van onschatbare waarde, afkomstig uit het oude Dacië, het huidige Roemenië.

Wat ze meenamen, was niet zomaar een buit. De gouden helm van Cotofenesti geldt in Roemenië als een nationaal symbool, vergelijkbaar met de Nachtwacht voor Nederland. De armbanden en helm maakten deel uit van de tentoonstelling Dacia - Rijk van goud en zilver, in bruikleen van het Nationaal Historisch Museum in Boekarest. En toen, ineens, waren ze weg.

Inmiddels is duidelijk dat de schatten vermoedelijk in een sporttas zijn vervoerd. Die tas werd kort na de roof teruggevonden in een container, samen met kleding, glassplinters en, heel subtiel, sporen van goud. Het Nederlands Forensisch Instituut vond microdeeltjes van het edelmetaal, wat erop wijst dat de tas daadwerkelijk dienst heeft gedaan bij de roof.

De hoofdverdachten zijn drie mannen uit Nederland, van wie de jongste nog maar twintig jaar oud is. Alle drie zwijgen ze. Dat maakt het voor de politie lastig: zonder verklaring blijft de vraag waar de gestolen kunst is gebleven onbeantwoord. In de rechtszaal is de spanning voelbaar. De een noemt de ander “het brein” achter de roof, maar verder houdt men de lippen stijf op elkaar. En de helm? Die blijft onvindbaar.

Roemenië kijkt mee, net als de internationale kunstwereld. De hoop is dat de gestolen stukken ooit weer boven water komen. Tot die tijd blijft het een van de meest raadselachtige kunstroven van de afgelopen jaren: brutaal, professioneel, en nog altijd zonder einde.